Gwamnatin Nijeriya na da shiraruwa da dama da manufar wadata kasa da abinci, inganta samun kudin shiga a karkara da rage fatara ta hanyar shiraruwa masu dorewa na bunkasa aikin gona, sai dai a kodayaushe kalubalen ‘yan ta’adda na hana shiraruwan samun nasara.

Rahotanni da dama sun ruwaito yadda ‘yan ta’adda ke tilastawa manoma biyan haraji gabanin su ba su damar shuka da girbe amfanin gona a gonakin su wanda hakan babban kalubale ne ga manoma da kasa bakidaya.

A bisa ga kasa biyan harajin da barayin dajin ke tilasta masu, dimbin manoma sun rasa rayukan su wasu kuma da dama sun yi gudun hijira daga garuruwan su domin tsira da rayukan su.

A watan Yuni da ya gabata kadai jagoran ‘yan ta’adda, Bello Turji ya bayyanawa manoma za su iya noma ne kawai cikin kwanciyar hankali idan suka biya harajin naira miliyan 50.

Kudin fansar da ya kakaba masu ya shafi manoma ne a tsallaken Gulbi daga kauyen Fakai a karamar hukumar Shinkafi da ke jihar Zamfara zuwa Kaya bakin iyaka da kasar Nijar.

Biyan haraji tuni ya riga ya zama tamkar al’ada ga manoma a wuraren da ke da hatsarin ‘yan ta’adda a Arewa domin su samu damar gudanar da shuka da girbi ba tare da wata matsala ba.

Duk da haka a lokutan baya rahotanni sun tabbatar da rasa rayukan manoma da dama bayan biyan harajin a yayin da a wasu lokutan suke rasa amfanin gona ga ‘yan ta’addan ko kuma a yi biyu babu bakidaya.

Bincike ya nuna bukatar ‘yan ta’addan ta fi kamari ne a jihohin Zamfara, Neja, Katsina, Kaduna, Sakkwato da Benue a inda manoman kan hadu da fushin ‘yan ta’addan idan suka sabawa umurnin su ta hanyar kona amfanin gonar tare da kai masu hari a garuruwan su.

A bisa ga wannan jama’a da dama sun watse a garuruwa da dama a bisa ga kasa iya biyan harajin da barayin dajin suka tilasta masu wanda gudun hijira ne kadai mafitar tsira da rayukan su.

Wani manomi kuma shugaban al’umma a Katsina da ya bukaci a sakaya sunansa ya bayyana cewar harajin da barayin dajin ke saka masu a wasu lokutan yana da yawan da babu riba idan aka hada da abin da suka shuka wanda a kan hakan manoman da ke fuskantar barazanar ke kauracewa gonaki.

“Akwai mamakin sanya harajin naira miliyan biyar ga manomin da gonar sa ba za ta kai miliyan biyu ba kuma a mafi yawan lokuta akan hada manoma da yawa a sa masu biyan harajin. Harajin da za ka biya a wasu lokutan ya danganta da yanayin abin da ka shuka. Kisa ne hukuncin rashin biya tare da lalata amfanin gonar da kai mana kazamin hari.”

Ya ce hare- haren ta’addanci da barayin daji ke kaiwa a gonaki tare da lalata amfanin gona da aka girbe na kara sanya damuwa kan makomar kasar nan wajen samar da wadataccen abinci.

Ta’addancin wanda kai tsaye ake kaiwa ga amfanin gona ya kara bayyanar da kasawar Nijeriya a fannin noma ta hanyar saka miliyoyin jama’a a cikin barazanar yunwa. Da yawan manoman da suka fuskanci kalubale gabanin kammala noma, kan hadu da kunar zuciya yayin cire amfanin gona.

Kafafen yada labarai sun ruwaito yadda ‘yan ta’adda suka kunnawa masarar da aka cire wuta a kauyen Kwaga da unguwar Zako duka a karamar hukumar Birnin Gwari da ke jihar Kaduna tare da barin manoman cikin mawuyacin hali.

Ire- iren makamancin wannan harin da ‘yan ta’adda ke kaiwa a gonaki su kone amfanin gona bakidaya bayan an riga an girbe a na shirin kaiwa gida da kasuwa ba bakon abu ba ne ga manoma musamman a yankin Arewa.

A damanar da ta gabata daga Arewa ta tsakiya zuwa Arewa maso- yamma an samu munanan rahotanni kan yadda hatsabibin ‘yan ta’addan ke gallazawa manoma ta hanyar kone gonakin gero, masara, dawa da wake da sauran amfanin gonar da aka riga aka yi girbi wanda ya girgiza gwamnati da Majalisar Dinkin Duniya.

Wannan aika- aikar da ta faru tuni Majalisar Dinkin Duniya a karkashin shirin ta na samar da abinci da shirin duniya na samar da abinci da ma’aikatar gona da samar da abinci ta tarayya da sauran abokan hulda suka yi hasashen cewar mutane miliyan 33 a jihohi 26 da Birnin Tarayya za su fuskanci karancin abinci a tsakanin Yuni da Agusta wannan shekarar 2025.

Jihohin da hasashen ya bayyana zai shafa sune Kaduna, Zamfara, Sakkwato, Borno, Adamawa, Yobe, Gombe, Taraba, Katsina, Jigawa, Kano, Bauchi, Filato, Kebbi da Neja.

A yayin da gwamnati ke kashe makuddan kudade domin ganin ta samu nasarar wadata kasa da abinci, a kuma daidai lokacin da ‘yan ta’adda ke yi wa shirin zagon kasa babban nauyin da ke kan gwamnati shine daukar kwararan matakan yakar ayyukan ta’addanci da dukkan karfin ta domin samar da zaman lafiyar da za ta baiwa al’umma sukunin yin noma da wadata kasa da abinci a cikin kwanciyar hankali.

Daga kanmu, magana ta ƙare. Kuna iya samun rahotanni da ɗumi-ɗuminsu da gamsassun ruwayoyin labarai daban da na saura kai-tsaye cikin wayoyinku. Shiga zaurenmu na WhatsApp don sanin halin da ake ciki a duniya ko yaushe

Shiga zaurenmu na WhatsApp

উৎস: Leadership News Hausa

কীওয়ার্ড: Yan ta adda biyan harajin yan ta addan yan ta adda

এছাড়াও পড়ুন:

Masar da Eritrea Sun Tattauna Bukatar Tallafawa Kasar Sudan

Shugaban Masar Abdel Fattah al-Sisi ya gana da Shugaban Eritrea Isaias Afwerki domin tattauna halin da ake ciki a yankin,  Shugaba al-Sisi ya tabbatar da jajircewar Masar wajen tallafawa ‘yancin kai da kuma ‘yancin yankin Eritrea.

A yayin taron, wanda Ministan Harkokin Wajen Masar Badr Abdel-Aty da takwaransa na Eritrea, Osman Saleh Mohammed suka halarta, shugabannin biyu sun tattauna halin da ake ciki a yankin.

Sun tabbatar da hangen nesansu kan hanyoyin kawo karshen yakin a Sudan, suna masu  jaddada bukatar tallafawa cibiyoyin gwamnati na kasa, musamman Sojojin Sudan, tare da kin amincewa da duk wani yunkuri na kafa hukumomi ko cibiyoyi  masu kishiyantar gwamnati a kasar.

Shugaba al-Sisi ya jaddada matsayar Masar da kuma  kokarin da take yi  don kawo karshen yakin da kuma rage wahalhalun jin kai na al’ummar Sudan, ta hanyar yin aiki tare da abokan huldar Masar  don tabbatar da hadin kan Sudan, mutuncin yankin, da kuma ‘yancin kan kasa.

A nasa bangaren, Shugaba Afwerki ya nuna matukar godiyarsa ga rawar da y ace Masar tana  takawa karkashin jagorancin Shugaba El-Sisi, wajen karfafa zaman lafiya da kuma kokarin ci gaban  yankin kusurwar Afirka da Gabashin Afirka. Ya yi maraba da fadada hadin gwiwar tattalin arziki da Masar da kuma karfafa hadin gwiwa tsakanin kasashen biyu kan batutuwan kasa da kasa da na yanki masu amfani ga junansu.

Taron ya kuma yi magana kan sabbin abubuwan da suka faru a Somaliya, inda Shugabannin biyu sun jaddada kudurin kasashensu na amincewa da sanarwar hadin gwiwa da aka fitar a taron kolin Masar, Eritrea, da Somaliya a Asmara a watan Oktoban 2014, wanda ya tabbatar da wajibcin girmama ka’idoji da dokokin kasa da kasa, musamman ma cikakken yankin Somaliya da dukkan kasashen yankin.

Share

0 0 votes Article Rating Subscribe Login Notify of new follow-up comments new replies to my comments Label {} [+] Name* Email* Website Label {} [+] Name* Email* Website 0 Comments Oldest Newest Most Voted Inline Feedbacks View all comments Masu Alaka Shugaban Lebanon Ya Umarci Sojoji Da Su Fuskanci Kutsen Na Isra’ila A Kudancin Kasar October 31, 2025 Madagascar Ta Sanar da Kafa Sabuwar Gwamnati Tare da Manyan ‘Yan Adawa October 31, 2025 Iran ta yi fatali da kalamman IAEA Kan Shirin Nukiliyarta October 30, 2025 Trump Ya Umarci Ma’aikatar Yakin Amurka Ta koma gwajin makaman nukiliya October 30, 2025 Isra’ila ta amince da fadada matsugunai a Yammacin Kogin Jordan October 30, 2025 Gaza: hare-haren Isra’ila sun kashe mutane 100 Cikin Kwanaki Biyu October 30, 2025 Sudan : Kasashen duniya na tir da cin zarafi a El-Fasher October 30, 2025 Iran Ta Jaddada Bin Hanyar Diflomasiya Ko Da A Lokacin Yaki Ne Amma Ba Zata Amince Da Bin Umarni Ba October 30, 2025 Qalibaf: Amurka Tana Yaudarar Duniya Da Zaman Lafiya, Alhalin Tana Ci Gaba Da Kai Harin Wuce Gona Da Iri October 30, 2025 Ci Gaba Da Killace Gaza Bayan Tsagaita Bude Wuta Ya Janyo Mutuwar Mutane 1000 A Yankin October 30, 2025 Categories Afirka Dogayen fina-finai Duniya Gallery IRAN IRAN POLITICS IRAQ Mata MIDDLE EAST Musulunci About Ka’idojin Amfani Hakkin Mallaka Ku Tuntube Mu Jaridu Sitemap RSS Ka’idojin Amfani Hakkin Mallaka Ku Tuntube Mu Jaridu Sitemap RSS News Ka’idojin Amfani Hakkin Mallaka Ku Tuntube Mu Jaridu Sitemap RSS Ka’idojin Amfani Hakkin Mallaka Ku Tuntube Mu Jaridu Sitemap RSS Explore Ka’idojin Amfani Hakkin Mallaka Ku Tuntube Mu Jaridu Sitemap RSS Ka’idojin Amfani Hakkin Mallaka Ku Tuntube Mu Jaridu Sitemap RSS

সম্পর্কিত নিবন্ধ

  • ‘An Kashe Masu Zanga-zanga Akalla 500 a Tanzania’
  • Zaben 2027 Zai Kasance Ne Tsakanin Mulkin Tinubu Da Zabin Ƴan Nijeriya —Atiku Abubakar
  • Gwamnatin Yobe ta ƙaddamar da shirin amfani da ma’adanai
  • Manoma a Jigawa Sun Jinjinwa Kungiyar Sasakawa Africa Bisa Bada Tallafi a Harkar Noma
  • Sudan Ta Yi Kira Ga Kwamitin Tsaro Da Ya Ayyana RSF A Matsayin Kungiyar ‘Yan Ta’adda
  • Masar da Eritrea Sun Tattauna Bukatar Tallafawa Kasar Sudan
  • Sin Da Amurka Suna Taimaka Wa Juna Da Samun Wadata Tare
  • Madagascar Ta Sanar da Kafa Sabuwar Gwamnati Tare da Manyan ‘Yan Adawa
  • NAJERIYA A YAU: Dalilan Da Daliban Makarantar Kudi Suka Fi Na Gwamnati Kokari
  • Tinubu Ya Amince Da Ƙara Harajin Shigo Da Man Fetur Da Dizal Zuwa Kashi 15