Gwamnati ta bai wa ASUU N2.3bn domin biyan bashin albashin malamai
Published: 29th, October 2025 GMT
Gwamnatin Tarayya ta fitar da naira biliyan biyu da miliyan ɗari uku har da ɗoriya domin biyan bashin albashi da na ƙarin girma ga malamai a jami’o’in tarayya.
Wannan dai wani yunƙuri na ƙara ƙarfafa jin daɗin ma’aikata da kuma ci gaba da tattaunawa da ƙungiyar malaman jami’o’in Najeriya ASUU.
Sassauci na yi wa Maryam Sanda ba afuwa ba — Tinubu Super Falcons ta samu gurbin buga Kofin AfrikaMinistan Ilimi, Maruf Olatunji Alausa, ne ya bayyana haka a ranar Litinin yayin da yake jawabi kan tattaunawar da gwamnati ke yi da ƙungiyar ASUU da sauran ƙungiyoyin jami’o’i.
Ya ce an riga an tura kuɗin ta ofishin Akanta-Janar na Ƙasa (OAGF), kuma jami’o’in da abin ya shafa za su fara ganin saƙon biyan kuɗin a asusun su nan ba da daɗewa ba.
Ministan ya kuma bayyana cewa gwamnati na shirin kammala sakin kuɗaɗen da suka shafi fansho da sauran tsarabe-tsarabe na basussuka, sannan daga shekarar 2026, ƙarin kuɗin alawus na aikin koyarwa (Earned Academic Allowance – EAA) za a haɗa shi kai tsaye cikin albashin ma’aikata domin tabbatar da biyan kuɗaɗen yadda ya kamata.
Alausa ya tabbatar da cewa gwamnati ta ƙuduri aniyar warware duk matsalolin da suka jima suna taƙaddama da ɓangaren ilimi, yana mai cewa duk tattaunawar da ake yi tana gudana ne cikin gaskiya da amincewa.
Sai dai ya jaddada cewa gwamnati za ta shiga yarjejeniyar da za ta iya ɗauka ne kawai la’akari da abin da tattalin arzikin ƙasa ya bayar da dama.
Ya ce kwamitin ƙarƙashin jagorancin Yayale Ahmed na ci gaba da zama tamkar wani tsani na haɗin kai tsakanin gwamnati da ƙungiyoyin jami’o’i.
Ya kuma yaba wa Shugaba Bola Tinubu wajen ganin an farfaɗo da harkokin ilimi a ƙasar nan.
উৎস: Aminiya
কীওয়ার্ড: Gwamnatin tarayya
এছাড়াও পড়ুন:
Ba daidai ba ne Tinubu ya ci gaba da ciyo bashi duk da cire tallafin mai – Sanusi
Sarkin Kano kuma tsohon Gwamnan Babban Bankin Najeriya (CBN), Muhammadu Sanusi II, ya bai dace gwamnatin Shugaban Kasa Bola tinubu ta ci gaba da ciyo bashi ba bayan ta cire tallafin man fetur.
Yayin da yake jawabi a Abuja ranar Talata, a taron Oxford Global Think Tank Leadership da ƙaddamar da wani littafi, Sanusi ya ce cire tallafin man ya haifar da ƙaruwar kuɗaɗen shiga na gwamnati.
Netanyahu ya ba da umarnin kai mummunan farmaki a Gaza Amurka ta soke bizar Wole SoyinkaSanusi ya kuma yaba wa gwamnatin Tinubu kan cire tallafin man fetur da daidaita farashin musayar kuɗi, yana mai bayyana matakan a matsayin “masu raɗaɗi amma na wajibi.”
Sai dai ya yi gargaɗin cewa waɗannan gyare-gyare ba za su yi tasiri ba sai an haɗa su da tsari mai kyau na kashe kuɗi da gaskiya a cikin gudanar da gwamnati.
“In ka daina biyan tallafi amma ka ci gaba da yin rance, hakan na nufin ka rufe rami guda ne sai ka buɗe wani. Kalubalen da ke gabanmu yanzu shi ne ingancin yadda gwamnati ke kashe kuɗi da kuma yadda ake tafiyar da kuɗaɗen da aka ce an ajiye,” in ji shi.
Sanusi, wanda ya jagoranci CBN daga 2009 zuwa 2014, ya ce matsalolin tattalin arzikin Najeriya a yanzu sun faru ne a sakamakon rashin daidaito a manufofi da siyasar neman sai an faranta wa jama’a da aka dade ana yi.
“A shekarar 2012, mun yi gargaɗin cewa tallafin mai ba zai dore ba, amma siyasa ta shigo. Yanzu, waɗanda suka jagoranci zanga-zangar adawa da cire tallafin su ne suka gaji matsalar, kuma ba su da wani zaɓi sai su yi abin da ya dace,” in ji shi.
Ya yaba wa ƙwararrun da ke cikin tawagar tattalin arzikin gwamnati kan matakan da suka ɗauka don daidaita hauhawar farashi da rage canjin farashin kuɗi, amma ya jaddada cewa dole ne a dakile ɓarna da almubazzaranci cikin gaggawa.
Yayin da yake tambaya kan yadda gwamnati ke kashe kuɗi, Sanusi ya ce: “Me ya sa muke da ministoci 48? Me ya sa ake da jerin motocin gwamnati masu yawa? Me ya sa har yanzu ana yin rance bayan cire tallafi? In ka rufe rami guda, me ya sa za ka buɗe wani?
“Wannan gwamnati na bukatar ta duba hukumomi da yadda ake amfani da kuɗi a dukkan matakai. Domin in ka ci gaba da samun kuɗi amma kana kashewa ba daidai ba, za ka lalata duk wani ci gaba da aka samu.
“Amma irin mu da za mu ce, ‘Ya Shugaban Ƙasa, wannan ba daidai ba ne,’ ana ɗaukarmu a matsayin abokan gaba. Don haka, idan shugabanni sun kewaye kansu da masu yabon kai, ba za su taɓa samun shawara mai kyau ba.
“Shi ya sa irin su Aigboje Aig-Imoukhuede da ni kan zama kamar abokan gaba ga gwamnati, domin mutane ba sa son jin gaskiya.”
Sanusi ya ƙara da cewa: “Mun faɗa wa Buhari komai, game da buga kuɗi, almubazzaranci, farashin musayar kuɗi da tallafi, amma duk lokacin da muka yi hakan, ana ɗauka a matsayin hari kai tsaye. Waɗanda ke kewaye da shi sun sa ya ɗauke mu a matsayin abokan gaba. Shugabanni dole su fara tambaya: wa nake kewaye da kaina da su?,” in ji Sanusi.
Malaman Firamare Sun Janye Yajin Aiki A Abuja, An Umarci Su Koma Bakin Aiki