ECOWAS Ta Taka Muhimmiyar Rawa Wajen Bunkasar Tattalin Arzikin Afrika Ta Yamma – Kwamred Bishir Dauda
Published: 10th, May 2025 GMT
Na yi wannan wannan ziyara ne saboda shaukin da nike da shi a kan abin da ya shafi kishin kasata Nijeriya, da kuma neman hadin kan kasashen Afirika ta yamma mu zama tsintsiya madaurinki daya,da son zaman lafiya da ci gaban Dimokaradiyya.
Kazalika, na yi wannan rangadi ne domin murnar cikar kungiyar ECOWAS shekara 50 da kafuwa.
Wani kuma ci gaba da Kungiyar ta kawo shi ne samar da zaman lafiya. Mun ga rawar da Kungiyar ta taka a lokacin yakin basasa a kasashen Saliyo da Laberiya.
Haka kuma, Kungiyar tana assasa mulkin Dimokaradiyya, kamar yadda ta yi a kasashen Nijar, Gambia da Cote D’Iboire a lokutta daban-daban. To wadannan sune dalillaina na nuna goyan baya ga Kungiyar.
Ya al’ummar Kasashen suka karbi gangamin da ka kai musu na bunkasar dimokradiyya
Alhamdulillah, mutane sun ji dadi kuma sun ba da hadin Kai. Na hadu da mutane daban-daban, Kuma abin da na fahimta shi ne mutanen Afirika mutane ne masu son zaman lafiya da kwanciyar hankali. Kuma mutane suna goyon bayan mulkin Dimokaradiyya.
Ta yaya Nijeriya za ta amfana da wannan ziyarar?
Nijeriya ta dade tana taka rawa wajen taimaka wa kasashen Afirika. A tsarin manufofin kasashen ketare na Nijeriya, Najeriya tana fifita muradan kasashen Afirika.
Idan aka samu zaman lafiya da kwanciyar hankali a Afirika, Nijeriya za ta amfana. Ni Kuma dama manufar tattakina shi ne a zauna lafiya.
Sannan kada ka manta ko bayan cewa shugaba Bola Ahmed Tinubu,shi ne shugaban kungiyar ECOWAS, Nijeriya ce ke ba da kaso mai tsoka na kudaden da ake tafiyar da ECOWAS. Saboda haka, nuna goyan baya ga ECOWAS daidai yake da nuna goyan baya ga kasata Nijeriya.Wanda ba ya san ECOWAS, ba ya son Nijeriya, nima ba na son shi kowaye.
Wanne tallafi ka samu daga gwamnati a wannan gaggarumin aiki da ka yi?
Ina dai fatan yanzu gwamnati za ta tallafa mani in samu in buga littafina Mai sunan : ECOWAS: Labarin Ziyarata kasashen Afirika ta yamma. Wannan littafin ya kunshi duk abubuwan da suka shafi ziyarata wadannan kasashe goma wadanda na ziyarata ta mota. Kuma zan so in kaddamar da littafin nan ba da dadewa ba.
Ko akwai wani bayani da kake son al’umma su sani da ban tambaye ka ba?
Al’umma su daina bari ‘yan siyasa na yaudarar su. Ya kamata mutane su nemi sahihan bayanai game da mulki da tsarin mulki.
Mu daina kira wa kanmu ruwa, kamar masu da’awar mulkin soja. Mulkin soja bala’i ne ba alheri ba ne. Duk kasashen nan na AES da ake mulkin soja,suna cikin fitina. Amma sai a boye gaskiya azo ana yada farfaganda da karya. Mu son kasarmu,mu nuna kishinta, kada mu dinga aibata ta domin ba mu da wata kasar sai ita.
Daga kanmu, magana ta ƙare. Kuna iya samun rahotanni da ɗumi-ɗuminsu da gamsassun ruwayoyin labarai daban da na saura kai-tsaye cikin wayoyinku. Shiga zaurenmu na WhatsApp don sanin halin da ake ciki a duniya ko yaushe
Shiga zaurenmu na WhatsAppকীওয়ার্ড: ECOWAS zaman lafiya kungiyar ta Kungiyar ta
এছাড়াও পড়ুন:
Farfaɗo Da Mutuncin Nijeriya Ta Hanyar Buɗe Kofofin Kasuwanci Da Ƙasashen Waje
Minista Tuggar ya bayyana cewa, kasar Cuba ta taka mihimmiyar rawa wajen samar da ‘yancin kai ga wasu kasashen Afrika a lokacin da ake gwagwarmaryar kwato ‘yanci daga ‘yan mulkin mallaka a shekkarun 60s, 70s, 80s da 90s.
“Cuba da Nijeriya sun yi aiki tare wajen yaki da ‘yan mulkin mallaka a kasashen Angola, Namibia, Afrika ta Kudu da Zimbabwe” in ji shi, ya kara da cewa, wannan sabon yarjejeniyar za ta karfafa hadin kai a bangarorin kimiyya da fasaha, bincike da kuma samar da ci gaba mai dorewa.
A nasa tsokacin, Ministan harkokin waje na Cuba, ya ce, dangantakar da ke tsakanin Cuba da Afrika mai karfi ne, ya kuma gode wa Nijeriya a kan goyon bayan da ta bata a lokacin da Amurka ta sanya wa kasar takunkumin karya tattalin arziki.
Amma kuma yana da muhimmanci a fahimci cewa, fiye da shekara daya kenan Nijeriya bata nada cikakken ambasada ko wani wakili a kasar ta Cuba, hakan kuma yana matukar shafar harkokin huldar diflomasiya dana kasuwanci a tsakanin kasashen biyu.
A taron manema labarai na shekara-shekara (2025), da ma’aikatar harkokin kasashen waje ta yi kwananan, Minista Tuggar ya bayyana wa Duniya yadda ya tafiyar da harkokin ma’aikatar hulda da kasashen duniya, ya bayyana cewa, gwamnatin tarayya ta yi nisa wajen nada ambasadoji a kasashen duniya domin tuni sunayen wadanda za a nada yake a gaban majalisar dattawa domin amincewa.
Tuggar, wanda ya yi jawabi mai taken “Nasarori da kalubalen hulda da kasashen waje a karkashin mulkin Shugaba Bola Ahmed Tinubu”, ya kuma bayyana cewa, Nijeriya na aiki tukuru wajen gudanar da harkoki da kasahen waje ta hanyar la’akari da mutunci da kuma jin dadin ‘yan Nieriya a kasashe waje da kuma dawo da mutumcin Fasfot din Nijeriya a sassan duniya.
A wani bangaren kuma, kokarin Nijeriya na bunkasa tattalin arzikin kasa, ma’aikatar harkokin kasashen waje ta samo wa Nijeriya jarin Dala Biliyan 14 daga kasar Indiya, za a zuba jarin ne a bangarori da daban-daban na rayuwa da tattalin arzikin kasa haka kuma kasar Netherlands ta zuba jarin Fam miliyan 250 a bangarori daban-daban na tattalin arzikin Nijeriya.
A nasa tsokacin, tsohon Ambasadan kasar Jamus a Nijeriya, ya bayyana cewa, “An samu fiye da kashi 300 na wadanda suka yanki hannun jarin Nijeriya ‘Eurobond’. Wannan kuma alama ce na yadda duniya ta amince tare da rungumar Nijeriya domin gudanar da harkokin kasuwanci, tuni Nijeriya ta sanya hannu a yarjejeniya kasuwanci a tsakaninta da kasashen Jamus, Saudi Arabia, China, Ekuatorial Guinea, Faransa, Cuba, Katar, Birtaniya India, da kuma Brazil wanda hakan ya karfafa bangaren samar da wutar lantatrki, man fetur aikin gona da kuma samar da ayyukan yi ga dinbin matasan mu.”
Haka kuma masana sun bayyana cewa, tattaunawa da kasa Sin ya bude kofofin kasuwanci a tsakanin kasashen biyu ya kuma katse dukkan tarnakin da yake kawo cikas a harkokin kasashe biyu a baya. A halin yanzu an fara wata gaggarumar kasuwancin Kashu a tsakanin kasashen biyu an kuma kafa wata kwamiti domin samar da kyakyawar kalkibla domin samun nasarar hulda da juna a tsakanin kasashen. Haka kuma an samar da wata yarjejeniya a tsakanin kasar Ekuatorial Guinea, yarjejeniya nada nufin samar da butun gas tare da bunkasa yankin kahon Guinea gaba daya.
Duk da muhimmanci kasuwanci da zuba jari ga rayuwar kasa, a ‘yan shekarun baya an bata sunan Nijeriya saboda ayyukan rashin gaskiya da wasu ‘yan Nijeriya ke aikatawa a kasashe waje.
Amma a halin yanzu, Minista Tuggar ya bayar da tabbacin cewa, wannan gwamnatin za ta yi dukkan mai yiyuwa don farfado da mutumcin kasar nan tare da kuma kare mutumcin ‘yan Nijeriya a kasashe waje. Ya ce, ‘’muna fatan samun kasar da dukkan ‘yan Nijeriya za su shiga kowacce ofishin jakadanci ko filin jiragen sama ko kuma shiga wata yarjejeniyar kasuwanci ba tare da wani tsoron barazana ba.
“Ka sawwala Nijeriyar da farfot dinta ke bude wa ‘yan kasa kofofin kasuwanci a dukkan fadin duniya kuma a cikin mutuntawa.”
Duk da muhimmancin wadannan matakai da ake kokarin dauka da kuma wadanda aka dauka, ba za su yi wani tasiri ba har sai matakan sun kai ga bunkasa rayuwar al’ummar kasa, kasar da ke fama da dimbin marasa aikin yi da kuma hauhawar farashin kayan abinci dana makamashi.
Masu lura da al’amurran yau da kullum sun jinjina wa Ministan harkokin kasashen wajen Nijeriya a kan yadda ya tsayu wajen daukaka suna da mutuncin Nijeriya a idanun duniya.
Daga kanmu, magana ta ƙare. Kuna iya samun rahotanni da ɗumi-ɗuminsu da gamsassun ruwayoyin labarai daban da na saura kai-tsaye cikin wayoyinku. Shiga zaurenmu na WhatsApp don sanin halin da ake ciki a duniya ko yaushe
Shiga zaurenmu na WhatsApp
2024: Jarin Da Kasar Sin Ta Zuba A Ketare Da Hadin Gwiwa Tsakaninta Da Kasashen Waje Na Cikin Daidaito