EFCC Ta Gurfanar Da Wasu Kamfanoni Biyu Gaban Kuliya Bisa Damfarar Naira Miliyan 80
Published: 21st, June 2025 GMT
Bayan karar, lauyan masu shigar da kara, Abdulhamid L. Tukur, ya kira Nnadikwu Izuchukwu Collins, wani jami’in binciken EFCC, domin ya gabatar da gaskiyar lamarin.
Collins ya shaida wa kotun cewa wasu gungun masu zuba jari sun mika koke ga hukumar EFCC a ranar 21 ga Oktoba, 2022, kan FARM360 da MCBHADMOS Trans-Atlantic Trade Limited, bisa zargin cewa kamfanonin sun yaudare su wajen saka hannun jari a harkar noma da kasuwanci tare da “alkwarin mayar da hannun jari.
Ya bayyana cewa kungiyar ta hada baki ta zuba jarin Naira miliyan 93 tare da kamfanonin.
“A yayin gudanar da bincike, an aika da wasikun ayyukan bincike zuwa Hukumar Kula da Canje-canje (SEC), Bankuna, Babban Bankin Nijeriya (CBN), da Hukumar Kula da Harkokin Kasuwanci (CAC), bi da bi,” in ji Collins.
Ya kara da cewa, “An samu martani daga cibiyoyin da ke sama kuma an yi nazari kan hakan.
“Martanin da SEC da CBN suka bayar ya nuna cewa wadanda ake kara, FARM360 da MCBHADMOS Trans-Atlantic Trade Limited, ba su da lasisin yin huldar zuba jari da kasuwanci a Nijeriya.”
Collins ya kuma shaida wa kotun cewa bayanai daga bankin Fidelity sun nuna cewa Naira miliyan 80 da aka karba daga hannun masu zuba jari an yi amfani da su ne don wasu dalilai na kashin kai, ba don hada-hadar zuba jari kamar yadda ya yi alkawari ba.
Ya ce duk daraktocin kamfanonin sun buya, kuma hukumar EFCC na kokarin gano su tare da kama su.
Daga nan ne EFCC ta gabatar da wasu takardu a matsayin shaida a gaban kotu.
Wadannan suka hada da bayanin banki daga bankin Fidelity, takardar koke daga masu zuba jari, da wasikun da aka yi musayarsu da SEC, CBN, da CAC.
Mai shari’a Dipeolu ya karbi takardun kuma ya sanya su a matsayin bayanan hukuma a shari’ar.
An dage sauraron karar har zuwa ranar 8 ga Yuli, 2025, don ci gaba da shari’ar.
Daga kanmu, magana ta ƙare. Kuna iya samun rahotanni da ɗumi-ɗuminsu da gamsassun ruwayoyin labarai daban da na saura kai-tsaye cikin wayoyinku. Shiga zaurenmu na WhatsApp don sanin halin da ake ciki a duniya ko yaushe
Shiga zaurenmu na WhatsAppএছাড়াও পড়ুন:
An Rufe Makarantu 6 Masu Zaman Kansu A Kano Saboda Karin Kudin Makaranta Da Tilasta Iyaye Sayen Littafai
A ci gaba da kokarin da take yi na tsaftace harkar ilimi, wata kotu a Kano ta bayar da umarnin rufe wasu makarantu masu zaman kansu nan da nan, 6 saboda saba ka’idojin jihar da suka hada da kara kudin makaranta da kuma tilasta iyayen yara sayan litattafai na dole da sauran tsarabe-tsarabe da suka dorawa iyayen yara.
Sakataren zartarwa na hukumar kula da cibiyoyi masu zaman kansu da sa kai na jihar Kano (KSPVIB), Kwamared Baba Abubakar Umar ne ya bayyana haka a lokacin da yake zantawa da manema labarai.
A cewarsa, makarantun da abin ya shafa sun hada da Prime College, Darul Ulum, Gwani Dan Zarga College, Unity Academy, Dano Memorial Academy, da Auwa Academy.
Ya yi nuni da cewa hukumar tana kuma jiran umarnin kotu na rufe makarantar Nurul Islam da kwalejin As-Saif.
“Makarantun sun kara kudade ba tare da bin ka’idojin da suka dace ba, kuma sun kasa mika jerin sunayen litattafai yadda ya kamata ga iyaye, da sauran laifuka,” in ji Baba Umar.
Sakataren zartarwa wanda ya zama mai ba gwamna shawara na musamman kan cibiyoyi masu zaman kansu da na sa kai ya bayyana cewa an umurci makarantun da abin ya shafa da su dakatar da duk wasu harkokin ilimi har sai an kammala zaman kotun da aka shirya yi a ranar 30 ga Satumba da 7 ga Oktoba, 2025.
Baba Umar ya ci gaba da cewa gwamnatin jihar ta kafa ofisoshin shiyya ta KSPVIB a fadin kananan hukumomi 44 domin sa ido da kuma dakile haramtattun makarantu da kuma cibiyoyin da ke bijirewa dokokin jihar.
Ya jaddada cewa gwamnati a karkashin jagorancin Gwamna Abba Kabir Yusuf ta baiwa ilimi fifiko, inda ya nuna cewa a cikin sama da makarantu masu zaman kansu da na sa kai sama da 7,000 da ke Kano, kusan 2,700 ne kawai ke da rijista.
“Tarin bayanai yana da mahimmanci don ingantaccen tsarin ilimi, tsara tsarin karatu, tura malamai masu inganci, da samar da ingantaccen yanayin koyo,” in ji shi.
Yayin da yake bayyana mahimmancin makarantu a cikin tsarin ilimi, ya jaddada cewa masu mallakar su dole ne su bi ka’idoji.
“Ba ma son rufe ko dakatar da makarantu, amma da yawa daga cikin masu hannun jari suna ganin sun fi karfin bin doka, ina so in tabbatar muku da cewa a jihar Kano, babu wata makaranta da ta fi karfin doka,” in ji shi.
Ya kuma yi kira ga iyaye da su tabbatar da biyan kudaden makaranta a kan lokaci, domin hakan yana baiwa makarantu damar biyan albashin ma’aikata da inganta tsarin ilimi.
Kwamared Umar ya tabbatar da cewa gwamnatin jihar ba za ta yi kasa a gwiwa ba wajen ganin ta bunkasa ilimi a duniya.
COV/Khadija Aliyu
Sara Da Sassaka Ba Ya Hana Gamji Toho